'Tek sorumlu Başbakan Erdoğan’dır'

Soma’da yüzlerce işçinin ölümüyle sonuçlanan madenci katliamının perde arkasını Soma A.Ş.’ye bağlı çalışan maden mühendisi Aydınlık’a anlattı. Madendeki denetimlerin göstermelik olduğunu belirten mühendis ‘Saha izinleri için tek sorumlu Başbakan Erdoğan’dır’ dedi

Soma Holding’e bağlı kömür ocağında çalışan bir maden mühendisi yüzlerce işçiye mezar olan faciayı Aydınlık’a değerlendirdi. Soma Kömür İşletmeleri şirketinin AKP hükümetiyle “göbek bağı” olduğunu söyleyen mühendis, “İşçinin kanını emdiler. Seçim zamanı ocakta üretimler durdurulur. AKP’ye 300 bin lira destek verilir. O ay üretim düşük gibi gösterilerek işçilerin primleri kesilir” ifadelerini kullandı.

İsminin açıklanmasını istemeyen mühendis olayın kazada ölen 5 şehit mühendise yıkılmak istendiğini vurguladı. “Yangınlı bölgenin olduğu yolda çalışma bölgelerini boşaltmaları gerekiyordu. Üretimin durması konusunda karar verici mühendis değil, işletme müdürüdür” diyen mühendis şunları kaydetti:

“Soma’da taşeronlar var. Bu taşeron sistemi ekip başıdır. Aslında taşeron değillerdir. Anayasal taşeron diyelim. Ekip başı ‘Benim 50 tane işçim var’ diyor. Yapacağın işte anlaşıyorsun. Ekip başına 2 bin 400 TL başçavuş maaşı veriyorlar. Sonra işçiler için kişi başına fiyatta anlaşıyorlar. Derler ki ‘Kişibaşına 3 lira vereceğim. Günlük 50 işçin mi geldi, 150 TL para alacaksın.’Bu 30 günde ne yapar? 7,5 bin TL para yapar. Ekipbaşı bu parayı da alır.

Denetim senaryosu

Çalışma Bakanlığı her denetlemeden 2 hafta önce müfettişlerin görev yerlerini belirler. Denetleme olacağını işletmelere haber gönderirler. Ya Maden Mühendisleri Odası ya da çalışma güvenliği Ankara’da bir yemek verir. Orada şirketine hangi müfettişin geleceği gösterilir. Onun neler sevdiğini iyice araştırırsın. Dindar biriyse gidilir ona göre kitaplar alınır. Rakı içiyorsa hangi marka içtiğine kadar öğrenilir. Şirket arabalarıyla alınır, en güzel otellere yerleştirilir. Ocağın bir tarafı yönetmeliğe uygundur, diğer tarafı değildir. Denetimden önce uygun olmayan bölgeye, baraj denilen sistemle perdeleme yapılır. Müfettiş de bunu bilir. Danışıklı dövüş. Herkes rolünü oynar.

Soma Kömürleri’nde dizel araçlar çalışıyor. Normalde çalışması yasak. Ayrıca madencilikte yasak olan ‘kara tumba’ yönteminin kullanıldığını görürsünüz. Tehlike alarak üretim yapıyorsunuz. Eğer bir göçük ya da yangın olursa kaçabilecek hiçbiryer yok. Can kaybı verirsiniz. Yönetimsel aksaklıklar da var. Teknik elemanlara yeterince yetki ve görev verilmiyor. Taşeronların (ekipbaşı) işletme müdürleri kadar yetkisi var.

‘Yeni yaşam odası yapmayacaklardı’

Dünyada çoğu ülkede yaşam odası zorunlu. Türkiye ve üçüncü dünya ülkelerinde değil. Yaşam odası olsa sonuç değişebilirdi. Park Teknik zamanında Ciner Grubu’nun yaptırdığı bir yaşam odası vardı. O bölgede iş bitince kaldırıldı. Yenisini yapmayı da düşünmüyorlardı. Yaşam odasının oluşturulması çok maliyetli. Türkiye’de şu anki şartlarda devlet desteği olmadan şirketler kolay kolay yaşam odası yapamaz.

‘90 kişi nerede?’

Yer altında 400’den fazla ölen arkadaş olduğu kesin. Hükümet bize 300’lere gelmeden 271 rakamını verdi. O sırada içerde 120 insan vardı. Hesaba göre 391 kişi çıkması gerekiyor. 90 adam nereye gitti?

Yangının söndürülmesi için suyla birlikte kül basıldı. Bunu yapınca ortamda suyla birlikte kül birikir. Yangını söndürmek için alevli bölgeye kül temas eder. Şlam tarzındadır bu. Yavaş yavaş çamurlaşır, katılaşır. Yüzeyi kaplar, havayla temasını keser ve yangını söndürür. Yangın olan bölgeye kül basılıyor. Peki arama kurtarma çalışmalarında o bölge nasıl açıldı?

‘Siyasi görüşümü hep gizledim’

Siyasi görüşümden dolayı işten atılma korkusu yaşadım. Bu yüzden gizlemeye çalıştım. Seçim döneminde AKP’nin mitingine bütün işçiler para ve kumanya verilerek götürülür. Bunların başında ekip başları olur. Seçim zamanı ocakta üretimler durdurulur. AKP’ye 300 bin lira destek verilir. O ay üretim düşük gibi gösterilerek işçilerin primleri kesilir. İşçilerden kesilen primler AKP’ye gider. İşçilere 20-30 lira vererek kandırıyorlar, arkalarından primlerini alıyorlar.

‘Kan emiciler ortaya çıkmalı’

6 bin çalışanı olan bir şirketin bir numarası Ramazan Doğru’dur. Tam yetkili yani. Kendisinin ve İdari İşler Sorumlusu olan eşi Melike Doğru’nun da devasa rakamlarda maaş aldıkları biliniyor. İşçinin göz bebeklerine kadar yalamış yutmuşlar. Bu adamların nasıl kan emdiklerinin ortaya çıkması gerekiyor.

‘Saha izinleri için tek sorumlu Erdoğan’

AKP ile şirketin göbek bağı var. En somut örnek Melike Doğru. Ramazan Doğru AKP mitinglerine destek veriyor ama bunu kendi eşi için yapmıyor. Önceden saha edinimleri, madencilik faaliyetlerini yürütebilmek için Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MİGEM) saha edinilirdi. Artık arama saha izinleri MİGEM’den alınıp Başbakan’ın iznine bağlandı. MİGEM aradan çıkartıldı. Madenlerde yeraltı kaynaklarından tamamen sorumlu kişi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan.

‘Bakanlık sayesinde şirket masraflarını çıkaracak’

Çalışma Bakanlığı üç ay boyunca 2 bin 900 işçinin maaşını kendi bütçesinden yatıracağını açıkladı. Şirket buradan en büyük maaliyetinden kurtulmuş oluyor. Zaten Eynez şirketi büyük masraflarını bu sürede çıkarmış olacak.”

‘Suçu ölen mühendislere yıkmak istiyorlar’

“Madencilik sektöründe iş kazalarının tek bir sebebi var; patronların aşırı üretim baskısı. Biz bir ekip olarak yapılan açıklamalar ve eldeki değerlerden yola çıkarak olayın sebebi için olabilecek en bilimsel seçeneği bulduk.

H Panosu patlamanın olduğu bölgenin hemen yanında bir alan. Park Teknik bu bölgenin üst kotunda daha önce üretim yaptı. Kömürdeki yangınla başa çıkamadığı, metanlı bir bölge olduğu için de başıma bela olur diye korkup Soma Kömürleri’ne devretti. Soma Kömürleri de buradaki metanı çıkarmak için direnaj çalışmalarına başladı. Ama hem metan direnajı yapıp hem üretime devam ettikleri için yeterince çıkaramadılar. Bu çalışmanın yaşanan olayda etkisi oldu. Bizim yaptığımız araştırmaya göre yangının sebebi bir metan patlaması ve devamında gelen kömür gazı patlaması.

‘Kararı işletme müdürü verir’

Hazırlanan rapor ve açıklamalara bakarsak, suçu ölen mühendislere atmaya çalışıyorlar. Müfettiş raporlarına göre mühendisler günah keçisi. Yangınlı bölgenin olduğu yolda çalışma bölgelerini boşaltmaları gerekiyordu. Herhangi bir göçme ya da yanıkta monoksit gazının her yere yayılacağı tahmin edilmeliydi. Bu bölgeler boşaltılmadığı için feci sonuç meydana geldi. Ama oradaki üretimin durması konusunda karar verici mühendis değildir. İşletme müdürüdür. Bunca insanın öldüğü bir olayda kimse sadece mühendisler suçlu demesin.

‘Mühendis Koray tam bilgi verecekken öldü’

Olayın bütün tanıkları öldü. Koray Karadağ’ın (şehit mühendis) ölümünden önce emniyet amirleri ortamda monoksit değerinin arttığını, buranın boşaltılmasının gerektiğini ona bildirdi. Koray bunun kararını kendisinin veremeyeceğini, üst tarafa söyleyeceğini, daha sonra boşaltacağını belirtti. Telefonu açıyor, tam o sırada ölüyor.”

Gamze Çınlar – Irmak Mete

 http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/40818-tek-sorumlu-basbakan-erdogandir.html

Labels: headline